Thủ tướng tại Diễn đàn phát triển Việt Nam năm 2016. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Sáng nay (9/12), tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Ngân hàng Thế giới đồng tổ chức Diễn đàn phát triển Việt Nam năm 2016 (VDF 2016) chủ đề “Chính phủ kiến tạo và hành động - Động lực mới cho phát triển”.

Triển vọng tăng trưởng còn nhiều rủi ro

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng hoan nghênh các ý kiến đóng góp xây dựng, trách nhiệm về đánh giá tình hình, kết quả, tồn tại hạn chế, khó khăn thách thức và đề xuất những giải pháp cụ thể, thiết thực trong thời gian tới.

“Ngày 5/12/2016, tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp VBF-2016, tôi đã lắng nghe nhiều ý kiến hữu ích từ cộng đồng doanh nghiệp. Hôm nay, các phát biểu của quý vị là những đóng góp hết sức quan trọng ở tầm xây dựng chính sách vĩ mô, giúp các bộ, cơ quan nhận định, đánh giá đúng tình hình, triển vọng phát triển trong bối cảnh quốc tế có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường; từ đó đề ra các chủ trương, biện pháp phát triển phù hợp nhằm thực hiện thành công kế hoạch năm 2017, Chương trình hành động Chính phủ nhiệm kỳ 2016-2021, với các nhiệm vụ, giải pháp, hành động, mang lại hiệu quả thiết thực”, Thủ tướng nói.

Nhấn mạnh quyết tâm xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo phát triển, hành động, phục vụ người dân, doanh nghiệp, Thủ tướng cho biết Chính phủ tập trung hoàn thiện thể chế pháp luật, thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo mọi thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân phát triển sản xuất kinh doanh, đổi mới sáng tạo, khuyến khích khởi nghiệp... Đồng thời, chú trọng khắc phục những hạn chế, yếu kém; giải quyết những vấn đề xã hội quan trọng, cấp thiết như giữ gìn trật tự an toàn xã hội, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp, quản lý an toàn thực phẩm; bảo vệ môi trường, ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn...

Nêu một số kết quả tích cực về phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam, Thủ tướng cũng nhìn nhận còn nhiều tồn tại, hạn chế, yếu kém phải quyết tâm, tập trung khắc phục để hướng tới mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau, với mức tăng GDP bình quân đạt 6,5-7% giai đoạn 2016-2020.

“Tôi nhất trí với các ý kiến cho rằng triển vọng tăng trưởng kinh tế những năm tới còn nhiều rủi ro, nhất là biến động khó lường của giá dầu, xu hướng tăng bảo hộ thương mại (việc phê chuẩn Hiệp định TPP gặp trở ngại)... tác động mạnh đến sản xuất, thu hút vốn FDI và tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam”, Thủ tướng cho biết.

Nhiều dự báo cho rằng thiên tai, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, hạn hán diễn biến phức tạp sẽ ảnh hưởng nặng nề đến khu vực nông nghiệp. Xử lý nợ xấu còn nhiều khó khăn. Nợ công tăng nhanh, sức ép trả nợ lớn, trong khi Chính phủ cần có nhiều nguồn lực để cải cách cơ cấu (tái cơ cấu) sâu rộng, tạo động lực mới cho phát triển.

Cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt trong khi năng lực của nền kinh tế còn nhiều hạn chế. Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, xây dựng Cộng đồng ASEAN, thực hiện các hiệp định thương mại tự do FTA và hợp tác tiểu vùng Mekong đặt ra cả cơ hội và thách thức to lớn đòi hỏi Chính phủ phải quyết liệt hành động hơn nữa.

VDF 2016 có chủ đề “Chính phủ kiến tạo và hành động - Động lực mới cho phát triển”. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

8 định hướng, giải pháp chủ yếu thời gian tới

Thủ tướng nêu rõ Chính phủ Việt Nam khẳng định quan điểm xây dựng hệ thống hành chính quốc gia thống nhất, hiệu lực, hiệu quả, thực hiện tốt nhiệm vụ kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động, phục vụ người dân, doanh nghiệp - coi đây là một nhiệm vụ quan trọng nhất của nhiệm kỳ 2016-2020.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng nêu một số định hướng và giải pháp chủ yếu thời gian tới.

Một là, tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật, tạo mọi thuận lợi cho phát triển sản xuất kinh doanh. Kiện toàn tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước, bảo đảm tinh gọn, hiệu lực hiệu quả, kỷ luật kỷ cương, chuyên nghiệp. Tập trung cải cách thủ tục hành chính, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nhũng nhiễu; giảm thiểu chi phí và thời gian thực hiện thủ tục hành chính; xử lý nghiêm vi phạm.

Hai là, tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh; trong đó chú trọng sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về quy hoạch, đầu tư, kinh doanh; có các chính sách, giải pháp đột phá cho phát triển. Khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, phát triển kinh tế tư nhân là động lực của tăng trưởng kinh tế. Phấn đấu năm 2017 đạt các chỉ tiêu chủ yếu về môi trường kinh doanh bằng mức trung bình của ASEAN-4.

Ba là, tái cơ cấu kinh tế một cách thực chất, gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh - coi đây là một trọng tâm của năm 2017. Triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn, ưu tiên vốn cho phát triển hạ tầng trọng điểm, tạo sự lan tỏa và kết nối phát triển.

Bốn là, đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn theo cơ chế thị trường trong thực hiện kế hoạch 2016-2020. Thành lập cơ quan chuyên trách đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Nâng cao năng lực quản trị, hiệu quả hoạt động của DNNN. Đối với các DNNN thua lỗ kéo dài, mất vốn chủ sở hữu mà không thể tháo gỡ được thì xem xét cho bán, phá sản theo quy định của pháp luật. Thực hiện công khai, minh bạch, chống tiêu cực, tham nhũng.

Năm là, nợ công ngày càng là một thách thức chính sách vĩ mô của Việt Nam - cũng là một nội dung quan trọng trong Diễn đàn. Cùng với việc huy động nguồn lực cho phát triển, Chính phủ chỉ đạo kiểm soát các dự án sử dụng vốn vay theo đúng mục đích, hiệu quả và trả nợ đầy đủ, đúng hạn. Hạn chế tối đa việc cấp bảo lãnh Chính phủ; chú trọng kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay về cho vay lại, bảo đảm khả năng tự trả nợ.

Kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ của chính quyền địa phương, nợ đọng xây dựng cơ bản. Tiếp tục cơ cấu lại nợ công theo hướng kéo dài kỳ hạn, giảm chi phí vay vốn. Sửa đổi Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Quản lý nợ công, chiến lược và chương trình quản lý nợ công trung hạn.

Sáu là, xử lý nợ xấu là hết sức quan trọng như các ý kiến chuyên gia nêu tại Diễn đàn; nếu không xử lý tốt sẽ ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng. Chính phủ tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nhất là xử lý tài sản bảo đảm; nâng cao năng lực và cơ sở pháp lý của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng (VAMC); phát triển thị trường mua bán nợ. Yêu cầu các tổ chức tín dụng tự xử lý nợ xấu, gắn với cơ cấu lại nhằm nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động, bảo đảm công khai minh bạch, tiếp cận chuẩn mực quốc tế.

“Nhân dịp này, tôi muốn nêu vấn đề với Ngân hàng Thế giới, cụ thể là Tổ chức Tài chính quốc tế IFC giúp đỡ chúng tôi giải quyết vấn đề nợ xấu một cách thực chất. Tôi xin tiết lộ với quý vị là Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cùng với một đối tác tư nhân Việt Nam cũng đang có kế hoạch xử lý mua lại một ngân hàng thương mại yếu kém của Việt Nam và có thể giới thiệu cho những đối tác khác để hỗ trợ Việt Nam trong xử lý nợ xấu và các ngân hàng thương mại yếu kém”, Thủ tướng nói.

Bảy là, Chính phủ Việt Nam khẳng định bảo đảm an sinh xã hội luôn là một nhiệm vụ ưu tiên. Xác định rõ vai trò, phạm vi tham gia, chức năng điều tiết của Nhà nước trong lĩnh vực này đi đôi với khuyến khích xã hội hóa. Bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu cũng là một trọng tâm chỉ đạo của Chính phủ phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc.

Tám là, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn với kim ngạch thương mại gần 170% GDP. Việt Nam luôn chủ động hội nhập quốc tế và nỗ lực để triển khai hiệu quả 12 FTA đã ký kết. Trong đó, việc thực hiện Hiệp định FTA Việt Nam-Liên minh châu Âu (EVFTA) là cơ hội tốt để mở rộng thị trường nhưng cũng phải nâng chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn cao của EU. Việt Nam tiếp tục hợp tác với các đối tác ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nga, Australia, New Zealand… để thực hiện hiệu quả các hiệp định thương mại đem lại lợi ích tốt nhất cho các bên.

Đánh giá cao các phát biểu, kiến nghị của Diễn đàn, Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các cơ quan liên quan nghiêm túc tiếp thu, xử lý một cách thỏa đáng.